Bakan Nebati: Yüksek faiz ortamındaki kısa vadeli sermaye girişleri yapısal sorunları derinleştirdi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, tek başına faizi odağına alan para politikalarının Türkiye’nin yapısal sorunlarına çözüm üretemediğini belirterek, “Tam aksine yüksek faiz ortamında yaşanan kısa vadeli sermaye girişleri, yapısal sorunların daha da derinleşmesine yol açmıştır.” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Mersin İş Dünyası Buluşması'nda, ekonomiye ilişkin açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin geçmişte kronik hale gelen bütçe açığı sorununa son verdiklerini belirten Nebati, “Kamu borç stokunu önemli ölçüde azaltırken sosyal güvenlik sisteminde önemli reformları hayata geçirdik ve mali sürdürülebilirliği tesis ettik. Yaptığımız düzenlemelerle, bankacılık sektörünün finansman sağlama işlevini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesine imkan tanırken, sermaye yapısını güçlendirdik ve aktif kalitesini de iyileştirdik." diye konuştu. Nebati, kişi başına geliri de üst-orta gelir grubuna yükseltmeyi başardıklarını söyledi.
Türkiye ekonomisinin şoklara karşı önemli ölçüde dayanıklılık kazandığını aktaran Nebati, şunları kaydetti: “Yaşadıklarımız bize açık ve net bir şekilde göstermiştir ki tek başına faizi odağına alan para politikaları, ülkemizin yapısal sorunlarımıza çözüm üretememiştir. Tam aksine yüksek faiz ortamında yaşanan kısa vadeli sermaye girişleri, yapısal sorunların daha da derinleşmesine yol açmıştır. Bu nedenle, ülkemizin iç dinamiklerini dikkate alarak yeni bir yol haritası çizmemiz, yeni bir politika seti belirlememiz elzem hale gelmişti. Özellikle son yıllarda küresel salgın ve jeopolitik sorunlar başta olmak üzere üst üste gelen çoklu küresel krizler, tüm dünyada hızlı ve kökten bir değişim ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bölgeselleşme, kendi kendine yetebilme gibi kavramların ön plana çıktığı bu yeni dönemde, gelişmiş ekonomiler tarafından 'tek doğru' gibi lanse edilen, ezbere uygulanan konvansiyonel yöntem ve reçetelerin gelişmekte olan ekonomiler için yetersiz kaldığı aşikardır."
Türkiye Ekonomi Modeli kapsamındaki politikaların başarısının, büyümede, istihdamda, ihracatta ve turizmde elde edilen iyi sonuçlarla tescillendiğini vurgulayan Nebati, Türkiye'nin 2022'de yüzde 5,6 ile dünyada en hızlı büyüme performansı sergileyen ülkelerden biri olduğuna dikkati çekti.
“Küresel ihracattaki payını artıran bir Türkiye var"
Bakan Nebati, ekonomik aktivitedeki iyileşmeye iş gücü piyasasın da eşlik ettiğini anlatarak, şöyle konuştu: "İstihdam, salgının en şiddetli dönemine kıyasla yaklaşık 6,5 milyon kişi artarak 2023 yılı şubat ayı itibarıyla toplam 31,5 milyon kişiye ulaşmış, küresel tedarik zincirlerinde yaşanan sorunları da avantaja çevirmeyi başaran bir ülkemiz var. İhracatını 255 milyar doların üzerine yükseltirken, küresel ihracattaki payını da artıran bir Türkiye var. Diğer birçok ülke, turizmde halen salgın kaynaklı yaralarını sarma aşamasındayken, biz 2022'de 51,4 milyon ziyaretçi ve 46,3 milyar dolarlık turizm geliriyle rekor kırdık. Üstelik tüm bu başarılar, küresel ekonominin oldukça zorlu bir süreçten geçtiği bir dönemde elde edilmiştir. Bilinmelidir ki bu zor dönemde kaydetmeyi başardığımız tüm bu somut başarı ve kazanımlar, bugüne değin salt siyasi veya iktisadi çıkar kaygılarıyla karamsar tablolar çizmek dışında hiçbir şey yapmayanları nasıl ki hep boşa çıkarttıysa, bundan sonra da asla farklı olmayacaktır."
“Selektif kredi yaklaşımımızı da güçlendireceğiz”
Bugünün Türkiye'sinin, yarına inançla ilerleyen, Türkiye Yüzyılı'nı inşa etmeye, yarına yön vermeye kararlı insanların ülkesi olduğunu belirten Nebati, şu ifadeleri kullandı: "Türkiye Yüzyılı'nda da siyasi ve ekonomik istikrarla birlikte güven içinde kapsayıcı, dengeli, sürdürülebilir ve güçlü büyümeye devam edeceğiz. Yatırımların hizmetler ve inşaattan ziyade yüksek katma değer ve teknoloji odaklı sanayi sektörleri ile turizm gibi üretken alanlara yönelmesini desteklemeye devam edecek. Kredi Garanti Fonu kapsamındaki selektif kredi yaklaşımımızı da güçlendireceğiz. Kapsayıcı ve dengeli büyümeden halkımızın tüm kesimlerinin yararlanabilmesi için sosyal refahı esas alan, istihdam dostu politikalar önceliğimiz devam edecektir. Son dönemde tarihimizin en yüksek seviyesine ulaşan istihdam piyasamızda daha fazla ve daha nitelikli iş imkanları oluşturacağız. İş gücü piyasasının yeşil ekonomi, döngüsel ve dijital ekonomi ile iklim değişikliği sebepli dönüşümlere hızla adapte olmasını sağlayacağız. Ortaya çıkan beceri ihtiyaçlarını hızlıca karşılayarak yeni istihdam fırsatları oluşturacağız. Kadınların ve gençlerin iş gücüne katılımında gelişmiş ülkeler seviyesini önce yakalayıp sonra da aşarak büyüme potansiyelimizi istikrarlı şekilde artıracağız."
“Türk lirasına güveni artıran politikalar uygulayacağız”
Nebati, Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı'nı kararlılıkla uygulayacaklarını vurgulayarak, "Halkımızın refahının artması, sosyal adalet ve gelir dağılımının iyileşmesi için enflasyonda kalıcı düşüşün sağlanması, Türkiye Yüzyılı'nda vazgeçilmez hedefimiz olacaktır. Fiyat istikrarını temin ederek kaynakların verimli alanlarda kullanılmasını, sürdürülebilir büyümeyi ve ekonomik refahı destekleyeceğiz. Bu çerçevede finansal istikrarı güçlendiren, Türk lirasına güveni artıran politikalar uygulayacağız. Ayrıca gıda arz güvenliğinin temini ve tarımsal maliyetlerin düşürülmesi için Fiyat İstikrarı Komitesi, Gıda Komitesi ve Finansal İstikrar Komitesi gibi komitelerimizdeki çalışmalarımızı tam bir koordinasyon içerisinde sürdüreceğiz. Para, maliye ve makro-ihtiyati politikalar arasındaki eşgüdümü bu vesileyle daha da kuvvetlendireceğiz." dedi.
Sosyal ve çevresel etkilerin yanı sıra finansal getirileri de dikkate alan yatırımları geliştirecek destek mekanizmalarını hayata geçireceklerine değinen Nebati, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlayacak yatırımlar ve projeleri destekleyeceklerini bildirdi.
Nebati, cari açığı yapısal bir mesele olmaktan çıkaracaklarını ve bu sorunu kalıcı bir şekilde geride bırakacaklarını vurgulayarak, "İstikrarlı bir şekilde cari fazla vererek ülkemizin kendi kendine yeten bir Türkiye olmasını hedefliyoruz." dedi.
"İş ve yatırım ortamını daha da iyileştireceğiz
"Yerli, yenilikçi ve yeşil üretim ekonomisi anlayışıyla, Türkiye'yi en büyük küresel sanayi ve ticaret merkezlerinden biri haline getireceğiz." diyen Nebati, şunları kaydetti: “Mal ve hizmet ihracatımızı nitelik ve nicelik bakımından artırarak yüksek katma değerli ihracat artışı sağlayacağız. Cari açığı düşürerek döviz talebinin ithalat fiyatları üzerindeki baskısını azaltacağız. Ülkemizin küresel değer zincirindeki konumunu güçlendirecek, ihracatta bölgesel bağımlılığı azaltarak ürün ve pazar çeşitlendirmesini de destekleyeceğiz. Öngörülebilirliği artırarak yatırımcı dostu politikalarla doğrudan uluslararası yatırımı artıracak, iş ve yatırım ortamını daha da iyileştireceğiz. KOBİ'lerin üretkenlik odaklı büyümelerini sağlamak amacıyla finansmana erişimi kolaylaştıracağız. Bu işletmelerimizin kurumsallaşmaları ve küreselleşmelerine yönelik yeni mekanizmalar geliştireceğiz. Turizm sektörümüzün tanıtım ve çeşitlendirme faaliyetlerini daha da artıracağız. Sezon süresinin uzamasına ve 12 ay boyunca turizm faaliyetlerinin sürmesine katkı sağlayacak çalışmaları destekleyeme devam edeceğiz. Böylece, 2028'de 90 milyon turist ile 100 milyar dolar gelir elde etmeyi hedefliyoruz."
Kaynak: